Διαδίκτυο και διαφημίσεις
Θαυμάζω τη δουλειά των διαφημιστών. Αλήθεια. Δεν είναι εύκολο να μην τη θαυμάσεις. Είναι άκρως δημιουργική, τόσο όσο λίγες άλλες. Οι διαφημιστές έχουν αποστολή να κάνουν και την πιο ασήμαντη ιδέα να φαίνεται δυνατή. Να είναι ελκυστική. Να τη θες τώρα. Μια καλή διαφήμιση είναι αποτέλεσμα συνεργασίας πολλών κοφτερών μυαλών κι ενός τρομερά καλού μηχανισμού παραγωγής.
Η δουλειά των διαφημιστών είναι δύσκολη. Αυτό που σήμερα είναι trend αύριο είναι ξεπερασμένο. Μια έξυπνη διαφήμιση, αν πέσει σε κακό timing, θα αποτύχει. Η ίδια διαφήμιση με μια ελαφρά διαφορετική υλοποίηση μπορεί να φέρει εκατομμύρια πίσω. Στη ζωή των διαφημιστών υπάρχει μια απίστευτη πίεση, που λίγοι άνθρωποι θα άντεχαν. Εγώ δε θα την άντεχα. Γι’ αυτούς και για άλλους τόσους λόγους τους θαυμάζω.
Τα προβλήματα αρχίζουν με τις διαφημίσεις που, όχι απλώς είναι κακές, αλλά δε σέβονται το δέκτη.
Αυτό το έκτρωμα, αυτός ο βιασμός των ματιών και της διαδικτυακής μας εμπειρίας δεν έχει καμία δικαιολογία.
Βέβαια, έχει εξήγηση: ο μέσος διαφημιστής του Διαδικτύου είναι ένας άνθρωπος που δε γνωρίζει το μέσο. Το αντιμετωπίζει κάπως σαν μεταλλαγμένη τηλεόραση. Και αφού δεν μπορεί να φυλακίσει το δέκτη με άλλο τρόπο, αποφασίζει να μπει στο δρόμο του μέχρι να του τον κλείσει εντελώς σαν τρακτέρ σε απεργία στην εθνική.
Έλα όμως που ο χρήστης του Διαδικτύου δεν είναι το αυτοκίνητο που θα κόψει ταχύτητα και στο τέλος θα σταματήσει. Είναι η μέλισσα που θα αγνοήσει το μπλόκο και θα πετάξει σε άλλο λουλούδι.
Η μελέτη της συμπεριφοράς των χρηστών του Διαδικτύου, η μελέτη του ίδιου του μέσου, φαίνεται (κρίνοντας από το αποτέλεσμα) ότι δεν ενδιαφέρει τους διαφημιστές. Να πούμε την αλήθεια; Στην παραπάνω διαφήμιση χάνουν όλοι: κι αυτός που παρέχει το διαφημιστικό χώρο κι αυτός που διαφημίζεται κι αυτός που δημιουργεί τη διαφήμιση και ο επισκέπτης. Win - win δηλαδή, αλλά από την αντίθετη.
Όπως είναι φυσικό, κάθε δράση, φέρνει μια αντίδραση. Παράδειγμα; To ClickToFlash, με το οποίο κάθε flash element φεύγει από την οθόνη. Ο επεξεργαστής του υπολογιστή μας κουράζεται λιγότερο. Η σελίδα κατεβαίνει πιο γρήγορα. Τα μάτια μας ανακουφίζονται. Πόσο ελκυστικό είναι τώρα το μέσο; Πόσο επιστρέφεται τώρα η επένδυση του διαφημιζόμενου;
Πρέπει να καταλάβουμε ένα πράγμα: utilities όπως το ClickToFlash δεν υπάρχουν επειδή κάποιος αντιδραστικός αποφάσισε ότι δε γουστάρει το Flash. Υπάρχουν για λόγους άμυνας απέναντι σε τέτοιου είδους οπτικές παρακρούσεις και για λόγους προληπτικής ιατρικής.
Αυτό που ουσιαστικά θέλω να πω είναι ότι στο οικοσύστημα του Διαδικτύου θα ήταν καλό ο καθένας που συμβάλλει σε αυτό να σέβεται και κάποιες άγραφες αρχές, που στο επίκεντρό τους είναι πως να βλετιώσουμε την εμπειρία του μέσου επισκέπτη. Οι designers οφείλουμε να φτιάχνουμε ομορφότερα sites. Οι developers να τα κάνουν πιο γρήγορα κι ασφαλή. Όλοι μαζί να σκεπτόμαστε τους επισκέπτες μας με προβλήματα όρασης και με άλλα προβλήματα υγείας. Να υπολογίζουμε τους επισκέπτες που χρησιμοποιούν κινητές συσκευές. Να προσφέρουμε πιο καλό περιεχόμενο κλπ. Αντίστοιχοι θα πρέπει να είναι οι κανόνες για τους διαφημιστές.
Μέρος αυτής της άγραφης αποστολής οφείλει να είναι και το να πάρουμε τους πελάτες μας από το χέρι, να τους αφουγκραστούμε, να τους εξηγήσουμε και στο τέλος να τους προτείνουμε αυτό που είναι καλό για όλο το οικοσύστημα.
Για πολλά χρόνια το κοινό του Διαδικτύου αντιμετωπιζόταν/ζεται με αδεξιότητα. Ήταν/είναι ένα σχεδόν τηλεοπτικό κοινό. Όσοι ενδιαφέρονται να μάθουν για τον κόσμο αυτό, για τις συμπεριφορές του και για τις συνήθειές του είναι βέβαιο ότι δημιουργούν καλύτερες συνθήκες για το δικό τους μέλλον. Οι υπόλοιποι συνεχίζουν να αγνοούν χρήστες και επαγγελματίες του Διαδικτύου και να κινούνται κοντόφθαλμα. It’s a free world, έτσι δε λένε;
Αλλά τελικά: πόσες ακόμα τέτοιες διαφημίσεις θα ανεχόσασταν; Εγώ ξέρω. Καμία ακόμα.