Το βιβλίο The Drunkard's Walk: How Randomness Rules Our Lives
Τα βιβλία, όπως και οι ταινίες, η μουσική και η τέχνη γενικώς, κρίνονται κυρίως με βάση τις προσδοκίες που έχεις από αυτά. Αν περιμένεις πολλά και δεν τα πάρεις, τότε έχεις ένα ελαφρύ αίσθημα απογοήτευσης. Αν πηγαίνεις χωρίς προσδοκίες, τότε το βλέπεις πιο θετικά το πράγμα.
Οι προσδοκίες μου για το The Drunkard's Walk ήταν να διαβάσω ένα βιβλίο με επιστημονικό υπόβαθρο και πρακτικές απαντήσεις σε θέματα τυχαιότητας στη ζωή. (Αν οι προσδοκίες αυτές ήταν σωστές ή λανθασμένες είναι μια άλλη κουβέντα.) Αυτό το οποίο διάβασα ήταν κάτι ελαφρά διαφορετικό: ένα ταξίδι στο χρόνο κατά το οποίο η τυχαιότητα αποκαλύφθηκε στους επιστήμονες και μερικές ισχυρές αρχές, τις οποίες μπορούμε να συμπεριλάβουμε στην καθημερινότητά μας.
Στο The Drunkards Walk διαβάζουμε πολλές ιστορίες που διαμόρφωσαν την επιστημονική σκέψη εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Και μόνο τα ονόματα Bernoulli, Pascal, Laplace, Newton, Einstein ήταν αρκετά για μένα για να μην μπορώ να αφήσω το βιβλίο, όμως καταλαβαίνω ότι αυτό δεν είναι το ίδιο ενδιαφέρον για όλους. Μέσα όμως από τις ιστορίες αυτές γίνεται φανερό, μερικές φορές εκνευριστικά φανερό, ότι η τυχαιότητα είναι πολύ πιο σημαντική απ’ όσο θέλουμε να νομίζουμε.
Το πιο ενδιαφέρον όμως είναι άλλο: αυτός που τα θεωρεί όλα αυτά άσχετα με τη ζωή του κάνει λάθος. Πολύ συχνά έχουμε την τάση να πιστεύουμε ότι κάποιος άνθρωπος τα έκανε όλα σωστά και πέτυχε, ενώ κάποιος άλλος τα έκανε λάθος και δίκαια είναι ασήμαντος. Όχι. Δεν πάει έτσι.
Ο Bill Gates π.χ. σήμερα θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους της Γης. Όμως το ότι εξελίχθηκε σε αυτό που ξέρουμε είναι πολύ πιθανό να οφείλεται σε ένα χαμόγελο της τύχης.
Ο Bruce Willis είναι ένας απόλυτα επιτυχημένος ηθοποιός, σωστά; Όμως το να τον μάθει ο κόσμος ήταν αποτέλεσμα μιας συγκυρίας, η οποία δεν έλεγε να προκύψει για χρόνια.
Πόσοι Bill Gates προσπαθούν εκεί έξω και δε θα δικαιωθούν ποτέ; Πόσοι Bruce Willis θα περιμένουν για πάντα το σωστό στρίψιμο ενός νομίσματος;
Αυτή είναι η μεγάλη συνεισφορά του βιβλίου. Το πώς κρίνουμε τους ανθρώπους σηκώνει πολλή συζήτηση. Μια επιτυχία (ή δύο) δεν είναι απόδειξη ότι κάποιος είναι άξιος. Και αντίστοιχα οι αποτυχίες ενός ανθρώπου δεν τον κατατάσουν στους μη ικανούς. Όμως στην καθημερινότητα επηρεαζόμαστε από πάρα πολλές αφορμές που θέλουμε να επιβεβαιώσουν την άποψή μας, το γνωστό Confirmation bias. Γιατί; Γιατί το να είμαστε ανοιχτοί στην αμφιβολία είναι κουραστικό. Είναι άβολο.
Το άλλο σπουδαίο μήνυμα του βιβλίου είναι ότι σε αυτόν που σταματάει να προσπαθεί σίγουρα δε θα χαμογελάσει η τύχη. Όσοι πέτυχαν τα κατάφεραν γιατί, εκτός από την καλή δουλειά τους, επέμειναν, γιατί συνέχισαν όταν όλα έδειχναν μαύρα. Το πρώτο Harry Potter απορρίφθηκε 9 φορές πριν βρει στέγη να δημοσιευτεί. Η διαφορά ήταν ότι η JK Rowling επέμεινε, ενώ ένας άλλος συγγραφέας αυτοκτόνησε και δεν είδε το βιβλίο του να γίνεται best seller μερικά χρόνια αργότερα.
Υπό αυτή την οπτική γωνία λοιπόν, το The Drunkard's Walk: How Randomness Rules Our Lives είναι ανθρωποκεντρικό. Όχι ιστορικό, όχι επιστημονικό όπως χαρακτηρίζεται στο Amazon.
Το βιβλίο είναι σίγουρα καλογραμμένο κι ευκολοδιάβαστο στις ιστορίες του. Το πώς ο συγγραφέας μεταφέρεται από τη διήγηση ενός περιστατικού 500 χρόνια πριν στο σήμερα είναι πάρα πολύ ελκυστικό.
Όμως είναι και ένα δύσκολο βιβλίο στα σημεία που που τα μαθηματικά μπαίνουν στο παιχνίδι. Θα ήθελα να δω περισσότερες εικόνες, διαγράμματα, παραδείγματα. Πολλά σημεία τα διάβασα 4 και 5 φορές για να τα καταλάβω και πάλι δεν είμαι σίγουρος. Όπως επίσης θα ήθελα να “ζει” λίγο περισσότερο στο σήμερα, παρά στο παρελθόν.
Αν μιλάμε τελικά για ένα καλό βιβλίο; Δεν έχω καμία αμφιβολία. Νομίζω θα το αγόραζα και μόνο για τον τίτλο του.
Παρά το ότι τα μηνύματα που έλαβα ήταν λιγότερα σε σχέση με άλλα βιβλία, ήταν πολύ πιο ισχυρά. Ένας άλλος κόσμος, που δεν είχα λάβει υπόψη μέχρι σήμερα, προέκυψε κι αυτό δεν είναι μικρό πράγμα.
Σημείωση: τα links του κειμένου προς το Amazon είναι affiliate. Αυτό σημαίνει ότι αν αγοράσετε το βιβλίο από τα links αυτά, τότε παίρνω μια μικρή έκπτωση στο επόμενο που θα αγοράσω από εκεί.